23 Haziran 2012 Cumartesi
Franz Kafka DEĞİŞİM
Bir sabah tedirgin düşlerden uyunan Gregor Samsa, devcileyin bir böceğe dönüşmüş buldu kendini. Böyle başlar kitabın ilk cümlesi.Kitabı okumaya ilk başladığınız anda kendinizi garip bir dünyanın içine düşmüş olarak bulursunuz. Gregor bir böceğe dönüşmüştür. Peki neden bir at bir kaplan veya sinek değil de böceğe dönüşmüştür. Böcek tiksindirici bir hayvandır ve Kafka kahramanını bu yüzden bir böceğe dönüştürmüştür. Böcek belkide hayvanların en dışlanmışıdır. Hikayenin ilerleyen bölümlerinde bu dışlanmışlık fazlasıyla hissedilmektedir.
Hikaye Samsa'nın böceğe dönüşmesiyle başlar. Samsa bir pazarlamacı olarak çalışmaktadır. İşinden hoşlanmaz ve bu işi sırf ailesinin borcu yüzünden yapmaktadır. Hayattan çok şey istemiş fakat hiç birini gerçekleştirememiştir.Böyle bir hayata adeta mahkum olmuştur ve bir sabah böceğe dönüşmüştür.Hikayenin böyle başlaması bence farkındalık noktasını oluşturmaktadır. Samsa böyle bir hayat sürerken kendisini birden bir böcek olarak bulur. Böcekleşme aniden olmuştur. Bu bir süreç değildir.Samsa böcek haline gelmekle bir yabancılaşma sürecine girmemiştir. Zaten yabancı olduğu bir topluma bir başkaldırı göstermiştir. Değişim
modern bireyin toplum içindeki trajedisini anlatır. Öncesinde diğer insanlar gibi yaşayan, onların değerlerini benimseyen Samsa böceğe dönüşmekle tüm bu değerleri reddetmiştir. Artık özgürdür. Toplumun kendisine vurduğu zincirlerden kurtulmuştur. İnsan olarak köleyken böcek olarak özgürdür. Artık sürüden çıkmıştır. Modern toplumda yaşayan her bireyin yaşadığı bir süreçtir bu. Bazı insanlar toplumdaki yozlaşmış değerlerin değersizliğini, toplumun varoluşsal farklılıkları hiç önemsemediğini fark edip Gregor gibi yabancılaştığı halde bazıları bunlar üzerine hiç düşünmemektedirler bile. Gregor böcekleşerek tüm bunlara başkaldırmıştır. Gregor böcek olduğu süreçte diğer insanlardan kaçmakta ve onların kendisini görmelerinden çekinmektedir. Adeta bu halinden utanmaktadır. Burada Sarte'ın ünlü deyişini hatırlayabiliriz. '' Başkası benim cehennemimdir.'' Biz tüm eylemlerimizde hep başkası ne der ilkesini benimseriz. Kendimizi hep başkalarının gözünden görmeye çalışırız. Gregor'da böyle yapmaktadır. Kendisini ailesinin gözünden görüp utanma duygusu yaşamaktadır. Gregor böceğe dönüştükten sonra çalışamaz duruma gelir ve evin geçimini kız kardeşi Grete karşılamaya başlar. Başlarda Gregor'a yardımcı olan Grete zamanla abisinden rahatsız olmaya ona kötü davranmaya başlar. Kendisinin özgürleştiğini sanar ancak o köleleştiğini farkedemez. Burada bir takım feminist ögeler de görebiliriz. Erkek düşerken kadın yükselmektedir.
Kafka'nın kitaplarında genelde rastladığımız baba figürü burada da karşımıza çıkar. Baba otoriteyi temsil eder ve devamlı üniformalı olarak tasvir edilir.
Kafka'nın Samsa adını kullanması rastlantısal değildir. Samsa Hintçe kökenli Samsara'dan gelir. Samsara acı, ölüm, yeniden diriliş, özlem, yolculuk kölelik gibi anlamlara gelmektedir. Gregor acı çekmektedir. Böceğe dönüşme bir yeniden diriliş olarak yorumlanabilir. Gregor bir pazarlamacıdır ve işi gereği sürekli seyahat eder. Hikayenin sonunda Gregor ölür ve hizmetçi kadın onu çöpe atar. Baba Samsa ve ailesi bir yolculuğa çıkarlar.
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder